Bunt nastolatków

Włączyć mocny rygoryzm czy lepiej stać się przyjacielskim kumplem? Skoro okres adolescencji: buntu, eksperymentów i dążenia do niezależności jest naturalnym etapem, pomiędzy takimi skrajnościami wahają się rodzice nastolatków.

Co to jest bunt nastolatków?

Bunt nastolatków jest częstym zjawiskiem i częścią naturalnego procesu dorastania. W tym okresie młodzi ludzie stawiają sobie pytania o swoją tożsamość, wartości i niezależność, co może prowadzić do konfliktów z rodzicami, nauczycielami lub innymi autorytetami. Bunt nastolatków może przybierać różne formy, takie jak sprzeciwianie się zasadom i regułom, eksperymentowanie z nowymi ideami i zachowaniami, oraz wyrażanie własnej indywidualności.

Dlaczego nastolatki się buntują?

• Starają się odkryć, kim są i jak pasują do świata. Mogą buntować się, aby zdefiniować swoje wartości i przekonania niezależnie od tych, które wydają się narzucane przez społeczeństwo czy rodziców.
  
• Dążą do uzyskania większej niezależności i kontroli nad swoim życiem. Czasami bunt jest sposobem na wyrażenie pragnienia większej swobody w podejmowaniu decyzji.
  
• Nastolatki chcą eksperymentować i testować swoje granice, co może prowadzić do konfrontacji z osobami, które próbują wpływać na ich życie.
  
• Buntowanie się może wynikać z pragnienia dostosowania się do grupy rówieśniczej i zyskania akceptacji wśród swoich rówieśników. Nastolatki mogą podążać za pewnymi trendami czy zachowaniami, aby pasować do określonego środowiska.
  
• W okresie dojrzewania nastolatki doświadczają silnych emocji i zmian hormonalnych, co może wpływać na ich zachowanie.
  

Czy można przygotować receptę dla rodziców?

1. 1Na pewno żadna ze skrajności – skrajny rygoryzm lub skrajny liberalizm – nie jest bezpieczną receptą.
2. Również nastolatki potrzebują poczucia bezpieczeństwa. Kiedy naruszają granice, może w niektórych przypadkach faktycznie szukają skoku adrenaliny. Jednak częściej oprócz nowego doświadczenia potrzebują sprawdzić, czy dla rodziców nadal są ważni i czy ważne jest ich bezpieczeństwo.
3. Nie jesteś gorszym rodzicem od tych, którzy pozwalają na wszystko. Jeśli stawiasz granice, powiedz do dziecka wyraźnie: „Robię to, bo Ciebie kocham”
4. Możesz stawiać nastolatkom ograniczenia, ale też wyzwania. Najważniejsze, by były dostosowane do stopnia ich realnej samodzielności oraz samoodpowiedzialności.
5. Lepiej zadawaj pytania, zamiast „wygłaszać kazania”. Ale nie przesłuchuj! (oprócz sytuacji drastycznych jak zagrożenie życia Twojego dziecka lub kogokolwiek z jego otoczenia) Staraj się zrozumieć świat nastolatka (zamiast zgeneralizowanej krytyki)
6. Pytaj, co córka / syn myśli na dany temat – jakie ma przekonania, plany, marzenia; do czego dąży; itp.
7. Skuteczniejsze jest proponowanie niż nakazywanie. Zakazy zostaw tylko dla okoliczności naprawdę zagrażających.
8. Nie głoś nastolatkom tylko „dla zasady” takich poglądów, do których nie jesteś przekonana/y albo z którymi co gorsza Twoje postępowanie jest sprzeczne. Nastolatki są bardzo wrażliwe na obłudę.
9. Korzystne, aby Wasze relacje były spotkaniem (zamiast „odprawą służbową”): dziękuj i podziwiaj, ale też proś i wymagaj (byle rozsądnie). Pamiętaj o uzasadnianiu. Argumentowanie władzą rodzicielską to marny sposób; stosuj raczej tylko, kiedy wszystko inne by już zawiodło.
10. Nie obiecuj tego, czego nie spełnisz. Nie groź konsekwencjami, których i tak nie wprowadzisz.
11. Traktuj nastolatka i rozmawiaj tak, jakbyś chciał/a Ty być traktowana/y.
12. Przydadzą się cierpliwość oraz otwartość. I nie zrażaj się ewentualnymi błędami czy porażkami.

A więcej to można uzyskać i poprawić rodzicielską skuteczność dzięki korzystaniu z psychoedukacji lub terapii u pedagogów albo psychologów.

Podsumowanie

Ważne, aby rodzice, nauczyciele i inni dorośli umieli podejść do buntu nastolatków z empatią i zrozumieniem. Oto kilka wskazówek, jak radzić sobie z buntem nastolatków:

• Słuchaj i okazuj zainteresowanie: Bądź otwarty na rozmowę i słuchaj, co ma do powiedzenia nastolatek. Okazuj zainteresowanie jego poglądami i przekonaniami.
  
• Ustal zdrowe granice: Istotne, aby ustalić konkretne zasady, ale jednocześnie pozwolić nastolatkowi na pewną rozsądną autonomię i samodzielność.
  
• Poszukaj kompromisów: Staraj się znaleźć wspólne rozwiązania, które uwzględnią zarówno potrzeby nastolatka, jak i zasady, których należy przestrzegać.
  
• Uczciwa komunikacja: Zachowaj spokój i wyraź swoje obawy lub oczekiwania wobec nastolatka w sposób uczciwy i konstruktywny.
  
• Szanuj indywidualność: Pamiętaj, że bunt nastolatków to część naturalnego procesu dorastania. Szanuj indywidualność i pozwól nastolatkowi wyrazić swoją tożsamość.
  
• Poszukaj wsparcia: Jeśli bunt nastolatka staje się poważnym problemem i utrudnia funkcjonowanie w codziennym życiu, warto poszukać wsparcia specjalistów – pedagog lub psychologa.
  

Warto pamiętać, że bunt nastolatków może być również okazją do wzrostu i rozwoju. To czas, w którym młody człowiek uczy się wielu ważnych umiejętności społecznych i samostanowienia.